Błąd lekarski. Postępowanie przed wojewódzką komisją ds. orzekania o zdarzeniach medycznych.

Ustawa z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta przewiduje specyficzne postępowanie w przedmiocie przyznania pacjentom zadośćuczynienia i odszkodowania w przypadku tzw. błędów lekarskich (zwanych również – błędami medycznymi czy błędami w sztuce lekarskiej). Postępowanie to jest alternatywą dla „klasycznego”, przewidzianego w prawie cywilnym, postępowania sądowego.

Wspomniana we wstępie ustawa stanowi podstawę dla działania tzw. wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. Komisje te mają być w założeniu alternatywą dla sądów cywilnych, zaś zaletami postępowania przed komisjami, w porównaniu do „klasycznego” postępowania cywilnego, mają być – szybkość oraz niskie koszty dla zainteresowanego.

Komisje nie orzekają o winie lekarzy. Zadaniem komisji jest ustalenie czy doszło do tzw. zdarzenia medycznego.

Zdarzenie medyczne.

To kluczowe pojęcie dla niniejszej analizy. Zdarzenie medyczne to zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta, również – śmierć pacjenta, które są następstwem niezgodnych z aktualną wiedzą medyczną:

• diagnozy, jeżeli spowodowała ona niewłaściwe leczenie albo opóźniła właściwe leczenie, przyczyniając się do rozwoju choroby;
• leczenia, w tym wykonania zabiegu operacyjnego;
• zastosowania produktu leczniczego lub wyrobu medycznego (np. niewłaściwy implant).

Zdarzenie medyczne to w istocie błąd lekarski/medyczny/w sztuce.

Komisje orzekają jednakże jedynie co do zdarzeń medycznych, które miały miejsce w szpitalach. Wszelkie przypadki, które dotyczą błędnej diagnozy czy zlecenia niewłaściwego leku np. w przychodni, nie mogą być rozpoznane przez komisje.

Czego można domagać się przed komisją?

Przed komisją można dochodzić odszkodowania za doznaną szkodę materialną (konkretnie wyliczone koszty zakupu leków, wizyt lekarskich, dojazdów, opieki nad pacjentem ze strony osób trzecich…) oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (szkodę niematerialną – ból fizyczny i cierpienia psychiczne). Oczywiście oba rodzaje szkód musza pozostawać w związku przyczynowym ze zdarzeniem medycznym.

Maksymalna wysokość świadczenia (odszkodowania + zadośćuczynienia) z tytułu jednego zdarzenia medycznego w odniesieniu do jednego pacjenta w przypadku:

• zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pacjenta – wynosi 100.000 złotych,
• śmierci pacjenta – wynosi 300.000 złotych.

W jaki sposób określić wysokość zadośćuczynienia? Pomocny może okazać się tutaj wpis: http://adwokatmarczak.pl/artykuly/wysokosc-zadoscuczynienia-w-razie-uszkodzenia-ciala-lub-wywolania-rozstroju-zdrowia/

Co jeżeli wskazane wyżej, „graniczne” kwoty uznajemy za zbyt niskie w stosunku do „naszego” przypadku? Nie pozostaje nam wtedy nic innego jak pójść bezpośrednio do sądu, postępowanie przed komisją nie będzie możliwe.

Kto może wystąpić z wnioskiem?

W przypadku zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia z wnioskiem o ustalenie zdarzenia medycznego wystąpić może sam pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy. Natomiast w sytuacji, w której niewłaściwa diagnoza, leczenie czy też zastosowanie produktu leczniczego lub wyrobu medycznego spowodowało śmierć pacjenta – właściwy wniosek złożyć mogą spadkobiercy pacjenta.

Kiedy można wystąpić z wnioskiem?

Wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego należy wnieść w terminie 1 roku od dnia, w którym podmiot składający wniosek dowiedział się o zakażeniu, uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia albo nastąpiła śmierć pacjenta. Termin ten nie może jednak być dłuższy niż 3 lata od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie skutkujące zakażeniem, uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia albo śmiercią pacjenta. W przypadku śmierci pacjenta termin nie biegnie jednak do czasu zakończenia postępowania spadkowego.

Ważne!

Proszę pamiętać, iż postępowania przed komisją nie wszczyna się, a wszczęte umarza w przypadku, gdy w związku z tym samym zdarzeniem prawomocnie osądzono sprawę o odszkodowanie lub zadośćuczynienie pieniężne albo toczy się postępowanie cywilne w tej sprawie.

 

Złożenie wniosku, w wyniku którego wojewódzka komisja do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych wydała orzeczenie o zdarzeniu medycznym, przerywa bieg terminu przedawnienia roszczeń określony w przepisach Kodeksu cywilnego wynikający ze zdarzeń objętych wnioskiem.

Gdzie złożyć wniosek?

Wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego należy wnieść się do wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych właściwej ze względu na siedzibę szpitala.

Jeżeli wniosek skierujemy do niewłaściwej komisji – nie mamy się jednak czym martwić. W przypadku gdy wojewódzka komisja do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych, do której wpłynął wniosek, jest niewłaściwa, niezwłocznie przekazuje wniosek do właściwej wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych, zawiadamiając o tym podmiot składający wniosek.

Co powinien zawierać wniosek?

Kierowany do komisji wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego musi zawierać:

• dane pacjenta – jego imię i nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość (jeżeli posiada), imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego (jeżeli dotyczy), imiona i nazwiska wszystkich spadkobierców (jeżeli dotyczy), wskazanie, który ze spadkobierców reprezentuje pozostałych w postępowaniu przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych (jeżeli dotyczy), adres do doręczeń;
• dane podmiotu leczniczego prowadzącego szpital – jego firmę, adres siedziby oraz adres szpitala (jeżeli dotyczy);
• uzasadnienie wniosku zawierające uprawdopodobnienie zdarzenia, którego następstwem było zakażenie, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia albo śmierć pacjenta oraz szkody majątkowej lub niemajątkowej;
• wskazanie, czy przedmiotem wniosku jest zakażenie, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia albo śmierć pacjenta;
• propozycję wysokości odszkodowania i zadośćuczynienia, nie wyższą oczywiście niż wskazane już wcześniej w tekście kwoty graniczne.

Do wniosku należy dołączyć dowody uprawdopodabniające okoliczności wskazane we wniosku, potwierdzenie uiszczenia opłaty od wniosku, postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku (jeżeli dotyczy) oraz pełnomocnictwo do reprezentowania pozostałych spadkobierców, w przypadku złożenia wniosku przez co najmniej jednego z nich.

Ważne! 

Złożenie wniosku podlega opłacie w wysokości 200 zł. Opłata podlega zaliczeniu na poczet kosztów postępowania przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. Opłatę uiszcza się na rachunek właściwego urzędu wojewódzkiego.

 

Wniosek niekompletny lub nienależycie opłacony jest zwracany bez rozpatrzenia podmiotowi składającemu wniosek.

Kompletny i należycie opłacony wniosek wojewódzka komisja do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych przekazuje niezwłocznie kierownikowi podmiotu leczniczego prowadzącego szpital, z działalnością którego wiąże się wniosek, oraz ubezpieczycielowi podmiotu leczniczego. Kierownik tego podmiotu i ubezpieczyciel przedstawiają stanowisko w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku wraz z dowodami na poparcie swojego stanowiska. Nieprzedstawienie stanowiska jest równoznaczne z akceptacją wniosku w zakresie dotyczącym okoliczności w nim wskazanych oraz proponowanej wysokości odszkodowania i zadośćuczynienia.

Na stronach internetowych urzędów wojewódzkich można znaleźć właściwe formularze wniosku. Ustawa nie przewiduje jednak wymogu by wniosek złożony został na urzędowym formularzu. Oznacza to, że nasz wniosek może być „zwykłym” pismem, najważniejsze by zawierał wymagane dane oraz został należycie opłacony.

W kolejnym wpisie precyzyjnie opiszę bieg postępowania przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych.

Autor: adwokat Maciej Marczak, Kancelaria Adwokacka w Łodzi oraz w Zduńskiej Woli.

Stan prawny na dzień: 10 grudnia 2017 roku.

Kancelaria, w zakresie swojej działalności, zajmuje się tzw. likwidacją szkód, w tym również dochodzeniem odszkodowań i zadośćuczynień w zw. z błędami lekarskimi.

Autor nie bierze odpowiedzialności za skutki zastosowania w praktyce informacji wynikających z powyższego artykułu. Autor wskazuje, iż zasadnym jest skonsultowanie się z prawnikiem – adwokatem bądź radcą prawnym przed podjęciem jakichkolwiek działań prawnych. Powyższy artykuł stanowi jedynie zarys bardzo szerokiej i złożonej kwestii prawnej. Prawa autorskie zastrzeżone.